Leuk zo’n tomatenplant, maar er moeten wel vruchten aan groeien.

Een tomatenplant heeft een tros met allemaal gele bloemetjes eraan. In die gele bloem bevinden zich een stamper(het vrouwelijke geslachtsorgaan) en stuifmeeldraden (het mannelijke geslachtsorgaan). Een tomatenplant heeft in zijn bloemen dus zowel mannelijke als vrouwelijke voortplantingsorganen. Voor het krijgen van tomaten moeten de gele bloemen ‘bestoven’ worden. Dit houdt in dat het stuifmeel van de stuifmeeldraden op de stamper terechtkomt.

In de natuur wordt het bestuiven van de tomaten- bloemen gedaan door insecten, die op zoek zijn naar stuifmeel of door de wind. Als je buiten tomatenplanten gaat kweken, gaat het bestuiven vanzelf.

Als je tomatenplanten in een kas kweekt werkt dit anders. In de kas is nauwelijks wind en insecten zijn vooral vroeg in het voorjaar veel minder in een kas aanwezig. Het is dan verstandig om de natuur een handje te helpen. Dit doe je door 3x per week met de hand tegen de tros met gele bloemen te tikken. Door deze trilling valt het stuifmeel op de stamper. Doe dit als de zon flink schijnt (dus vanaf 10:00 uur ‘s ochtends), anders plakt het stuifmeel en stuift het niet.

Zo erg is het ook weer niet, ook in een kas zal je tomaten aan de planten krijgen. Wel zullen er een aantal bloemen geen of hele kleine tomaatjes geven (deze hebben geen zaad). Dit is ook per tomatenras verschillend, het ene ras moet actief bestoven worden, anders komen er geen tomaten aan, bij een ander ras rijpen de tomaten aan de tros zonder enige moeite.

Bij ons op de kwekerij zetten we hommels in om de bloemen te bestuiven. Deze ijverige werkers voeden we suikerwater bij, omdat in de bloemen van de tomatenplanten geen nectar zit. De hommels halen vervolgens het stuifmeel uit de bloemen, waarbij ze gelijk de bloemen bestuiven. 

Vroeger deden mijn vader en opa dit bestuiven met de hand. Trillen noemden ze dat. Met een apparaatje dat een trillende pen had, raakten ze 2 tot 3x per week elke tros aan. Dit was enorm veel werk. Ik ben blij dat de hommels dit nu doen. 😊

Als een tomatenplant niet of slecht gesnoeid wordt en daardoor heel veel bladeren heeft, gaat de bestuiving ook moeizaam. Ook al heeft deze veel trossen met bloemen, veel of grote tomaten groeien niet aan zo’n plant.

Snoeien is heel belangrijk. Bind de tomatenplanten op aan een stok van ongeveer 2 meter, die stevig in de grond staat. Een tomatenplant heeft een hoofdstengel. Hieraan groeien bladeren, trossen met bloemen en later tomaten. Na de eerste tros met gele bloemen krijgt de tomatenplant 3 bladeren, dan weer een tros met bloemen en daarna weer 3 bladeren enz. Dit gaat zo door tot de plant dood gaat. Op de plek waar het blad vast zit aan de stam van de tomatenplant, groeit na verloop van tijd een zijscheut. Het blad moet blijven zitten, maar de zijscheut moet verwijderd worden. Het is belangrijk dat alle zijscheuten verwijderd worden. Doe je dit niet, krijg je een hele grote en volle plant, die heel veel bladeren heeft, maar weinig tomaten. En tomatenblad kan je niet eten, dus daar hebben we niets aan. 😉

Meer info Lees je bij: Hoe tomatenplanten snoeien?

Voor tomatenplanten die gekweekt worden in een kas, kan je met het water geven de groei van de plant beïnvloeden. Een plant die weinig water krijgt, zal zoetere vruchten geven en minder groot blad maken. Vooral in het voorjaar en najaar kan je hier goed mee sturen. Als het een aantal dagen regenachtig of bewolkt is, geef dan geen water. De tomatenplanten krijgen hier sterke wortels van en gaan meer energie stoppen in de tomaten (die daardoor groter en zoeter worden). 

Hier kun je zelf mee experimenteren. Overdrijf dit niet, het is niet de bedoeling dat de bladeren van de plant slap gaan hangen. In de zomer, als de temperaturen hoog zijn, verbruikt een tomatenplant veel water en moet er dagelijks water geven worden.