Witte vlieg is voor de tomatenplant het insect waar de planten het meest last van kunnen krijgen. In het voorjaar is er niets aan de hand, maar na de tweede helft van de zomer kan de plaag zich explosief ontwikkelen. Vooral als de tomatenplanten in een kas groeien.

Witte vliegen zijn hele kleine witte vliegjes (vandaar de naam) 😉 van 1 mm groot. Ze zuigen sappen uit het blad van de tomatenplant en poepen vervolgens suikers uit. Als je een paar witte vliegjes hebt is dat niet zo’n probleem, maar als je er honderden hebt, wordt het op de besmette planten een vieze plakkerige bende.

De volwassen witte vliegen leven bovenin de kop, daar is het blad mals en sappig. De larven zitten op de onderkant van de bladeren, halverwege en onderin de plant. Een witte vliegvrouwtje kan 400 tot 600 eieren afzetten in haar leven. Dus als je een witte vliegvrouwtje kan doden scheelt dat minimaal 400 nakomelingen.

Witte vlieg heeft bij een gemiddelde temperatuur van 20 graden per etmaal, zo’n 30 dagen nodig van ei tot volwassen exemplaar, dat een ei kan leggen. Dit is best lang voor een plaaginsect.

Begin je met weinig witte vliegen, duurt het langer tot de populatie groot genoeg is om schade en hinder te veroorzaken.

Haal aan het einde van de tomatenteelt alle planten uit de kas. Zorg ook dat al het onkruid verwijderd wordt in de kas (hierin kan de witte vlieg goed overwinteren).

Hoe minder groene planten in de kas aanwezig zijn, hoe groter de kans dat de witte vlieg de winter niet overleeft.

Op het moment dat je de eerste witte vliegen in de tomatenplanten tegenkomt, is het verstandig deze meteen te vangen. Ik hoor je denken, hoe vang je vliegjes van 2 mm groot?

Daar zijn gele vangplanten voor. Dit zijn gele plastic platen met lijm erop. De witte vlieg komt op de gele kleur van de vangplaten af en blijft vastplakken. Zo vang je al heel wat witte vliegjes en vertraag je de ontwikkeling van de populatie. Hang deze vangplaten bij de koppen van de planten en vervang ze als ze te vies worden en niet meer goed plakken.

Neemt de witte vliegpopulatie, ondanks de gele vangplaten, toch verder toe, dan is spuiten met zachte zeep en spiritus een goede optie. Dit is een oud en bekend milieuvriendelijk middel en werkt ook goed tegen luis en spint.

Gebruik zachte zeep en geen afwasmiddel, dit is namelijk niet het zelfde. Er moet op staan dat het gemaakt is van kaliumzouten van vetzuren. Een bekend merk zachte zeep, dat in Nederland overal verkrijgbaar is, is Driehoek groene zeep.

1 liter water

30 gram zachte zeep

20 ml spiritus

Meng alles goed door elkaar en doe het in een plantenspuit. Bespuit de bovenste helft van de plant drijfnat, doe dit vooral ’s morgens vroeg.

Herhaal dit elke 5 tot 7 dagen, tot de witte vlieg afneemt. Stop niet te snel. 30 dagen lang blijven er nog larven uitkomen, die volwassen witte vliegen worden en boven in de kop gaan zitten. Deze moet je elke keer weer doden, anders legt de nieuwe witte vlieg weer eieren en blijf je aan de gang.

Onze tomaten in potten hebben geen last van witte vlieg. De pottomaten zijn al verkocht voordat het seizoen van de witte vlieg begint.

Vroeger toen ik met mijn vader trostomaten kweekte voor een supermarkt, was witte vlieg wel vijand nummer 1. We zetten vroeg in het jaar een insect uit, dat witte vlieg graag eet. Macrolophus heet dit groene beweeglijke beestje van zo’n 4 mm groot.

Het mooie van Macrolophus is, dat het eigenlijk alles eet, wat op tomatenplanten aan plagen kan voorkomen: witte vlieg, rupsen eieren, mineervlieg, Tuta absoluta en spint. En als er geen enkel insect in je tomatenplant is, houdt de populatie zich in leven met plantensappen van de plant. Een ideaal beestje dus. Nog steeds vormt Macrolophus de basis in de biologische bestrijding van de professionele tomatentuinder.

Zelf zet ik ook Macrolophus in mijn eigen hobbykas uit. Sinds ik dat doe heb ik nauwelijks nog last van plagen. Ik hoor u denken, ik wil ook Macrolophus in mijn tomaten uitzetten. Als je elk jaar veel last hebt van witte vlieg, zou ik het aanraden. De perfecte uitzettijd in een koude kas is begin juni.

- Aan het einde van het seizoen, planten zoveel mogelijk verwijderen uit de kas.

- Bij eerste witte vlieg gele vangplaten ophangen.

- Verergert de witte vlieg spuit dan wekelijks met de zachte zeep en spiritusoplossing

- Is witte vlieg een jaarlijks probleem, zet dan begin juni Macrolophus uit in de kas.